GRENACHE - de mediterrane druif

GRENACHE - de mediterrane druif

Welkom in de wondere en opwindende wereld van Grenache, een van de oudste en meest aangeplante wijndruiven ter wereld! 

Terwijl de meeste mensen Garnacha/Grenache kennen omdat ze een rol spelen in GSM-melanges, maakt een nieuwe generatie wijnmakers in Europa, met name in de geboorteplaats van Grenache in Oost-Spanje, maar ook in Roussillon en de Zuidelijke Rhône, innovatieve wijnen waarin de druif de hoofdrol speelt. Een slokje van deze nieuwe wijnen is voldoende om het vermogen van Garnacha/Grenache om complexe, gestructureerde en uitgebalanceerde wijnen te leveren, te begrijpen.

Er is een controverse in de oorsprong van Garnacha. Sommigen denken aan het Italiaanse eiland Sardinië, terwijl anderen beweren dat de oorsprong van deze druivensoort Spaans is. In ieder geval zijn er historische documenten te vinden van plantages van deze variëteit in Aragon tijdens de zestiende eeuw, maar men denkt dat de gewassen hiervan terug te voeren zijn tot de twaalfde-veertiende eeuw in dezelfde regio. Daarom wordt hij ook wel de Aragonese druif genoemd. Vanuit Aragón verspreidde het zich naar Navarra, La Rioja en Catalonië, maar ook naar andere plaatsen aan de Middellandse Zee, de VS en Australië.

Eigenschappen van Grenache

Grenache is de Franse naam voor de rode druif die bekend staat als Garnacha in Spanje en Cannonau in Italië. Vandaag de dag is Grenache de ster van rode blends in de zuidelijke Rhône-vallei in Frankrijk en bereikt zijn hoogtepunt in Châteauneuf-du-Pape. Het wordt veel verbouwd in Spanje, waar het dominant is in Priorat en een bestanddeel van melanges met Tempranillo in Rioja en andere regio's. Cannonau is een van de belangrijkste druiven op het Italiaanse Sardinië. Het heeft ook een groeiende aanwezigheid in de Nieuwe Wereld, in plaatsen als Californië en Australië.

Grenache bloeit vroeg maar rijpt laat. Het gedijt in warme klimaten en houdt van steenachtige bodems zoals grind, maar ook van kalksteen, klei en zand. In Châteauneuf-du-Pape zijn de wijngaarden bezaaid met grote, ronde stenen, galets genaamd. De wijnen hebben over het algemeen een lage tot matige zuurgraad en de bessen kunnen een hoog suikergehalte bereiken, wat resulteert in wijnen met een relatief hoog alcoholgehalte, maar toch in evenwicht blijven met levendig fruit.

Grenache kan sterk variëren in stijl, afhankelijk van waar het wordt verbouwd, maar ook met welke druiven het wordt gemengd - Syrah en Mourvèdre zijn gemeenschappelijke partners. Over het algemeen tonen de wijnen een mix van rood en donker fruit, zoals kersen, frambozen en bramen. Ze kunnen wat kruidigheid hebben, vaak gemanifesteerd met tonen van zwarte peper en steranijs, en vertonen ook uitgesproken gedroogde kruiden, zoals laurier en tabak.

copyright: Andrew and Carrie Purcell

Belangrijkste wijnregio's voor grenache/garnacha in Europa

Frankrijk

In de zuidelijke Rhône in Frankrijk is grenache een druif van zeer groot belang. De zuidelijke Rhône is wat betreft klimaat, expositie van de wijngaarden en druivenrassen heel anders dan de noordelijke Rhône. Het dal wordt hier breder en vlakker en door de zuidelijke breedtegraad is het klimaat warm. Grenache kan hier goed rijpen. Rode wijn uit de zuidelijke Rhône is doorgaans een blend van Grenache met meerdere wijnen van plaatselijke druivenrassen, waaronder syrah.

De minst dure wijnen zijn meestal eenvoudig, met een gemiddelde body en smaken van rood fruit en specerijen. Ze verschijnen onder het etiket AOC Côtes du Rhône. Wijnen uit AOC Côtes du Rhône Villages bieden vaak een hoger niveau van concentratie en complexiteit. AOC Châteauneuf-du-Pape is bekend om wijnen met veel body en een hoog alcoholgehalte. Veel van de wijngaardbodems hier zijn bedekt met grote, ronde keien die overdag de hitte opnemen en die 's nachts weer afgeven aan de wijnstokken. Dat bevordert de volledige rijping van grenache. In wijnen van heel goede en voortreffelijke kwaliteit kunnen op fles complexe smaken ontstaan van gedroogd fruit en karamel.

In de Languedoc is grenache een belangrijk druivenras voor zowel rode wijn als rosé in het zuiden van Frankrijk. Een van de belangrijkste appellations hier is AOC Minervois. Grenache rijpt goed in het warme klimaat en levert body en smaken van rood fruit aan blends met wijnen van andere plaatselijke druivenrassen, waaronder syrah.

Dankzij het uitstekende klimaat, een mix tussen continentaal en mediterraan, en de rijkdom en verscheidenheid van het terrein, bekend als "terroir", werd de Roussillon een grote wijngaard waarvan de kwaliteit jaar na jaar is blijven stijgen en verbeteren. De wijnbouw verspreidde zich langs de oude Via Domitia, de Romeinse weg die van het huidige Italië naar Hispania liep.

Spanje

n Spanje staat grenache bekend als garnacha. Het ras draagt body en vers rood fruit bij aan de wijnen van de DOCa Rioja en het aangrenzende gebied DO Navarra, waar van grenache ook droge rosé wordt gemaakt. De krachtigste op garnacha gebaseerde Spaanse wijnen, met de meeste body, zijn te vinden in de DOCa Priorat in Catalonië. Dit warme, droge gebied herbergt een kleine hoeveelheid zeer oude garnachastokken met een heel kleine opbrengst van geconcentreerde druiven. De wijn ervan wordt doorgaans gemengd met wijn van andere blauwe druivenrassen en kan langdurig rijpen, waarbij zich op fles smaken ontwikkelen van gedroogd fruit en karamel.

Italië - Sardinië

Soms gespeld als Cannonao, is het de Sardijnse naam voor de wijdverbreide rode wijndruivensoort die in Spanje bekend staat als Garnacha en in Frankrijk als Grenache. De druivensoort Cannonau is lokaal op het Italiaanse eiland Sardinië, waar het een van de belangrijkste druiven is die wordt gebruikt om de diepgekleurde, volle rode wijnen van het eiland te produceren.

Cannonau is een laat rijpende druivensoort, die het best geschikt is voor warme en droge omstandigheden, en wordt gekenmerkt door een gemiddeld alcoholgehalte, zachte zuren en royale smaken van rood fruit (framboos en aardbei) naast subtiele bloemige en witte peperkruiden. Het kan worden geproduceerd als een enkele cepagewijn of gemengd met andere variëteiten om body en fruit toe te voegen zonder tannines.

De 5 variëteiten van Grenache/Garnacha in Europa

Grenache noir

Deze variëteit van Grenache is een van de meest gebruikte ter wereld en kan rode, zoete en roséwijnen verwerken. Het is gevoelig voor ongedierte, heeft weinig tolerantie voor natte en koude gronden, maar zeer goed bestand tegen wind en droogte. Het produceert wijnen met een hoog alcoholgehalte, grote aromatische kracht en hints van frambozen. Deze wijnen zijn niet te intens van kleur, medium-bodied en hebben een matige tot lage zuurgraad, ze zijn ook gevoelig voor oxidatie en verouderen snel.

Synoniemen: Garnacha Tinta R Cannonau; Garnacha; Garnacha Tinta; Grenache Noir; Grenache; Tinto Basto; Tocai Rosso; Vernaccia Nera; Vernaccia Nera Grossa; Vernaccina Nero.

Grenache blanc

Dit ras komt overeen met een mutatie van de grenache noir (garnacha tinta), en daarom deelt het enkele kenmerken: het is gevoelig voor vochtige bodems, zeer goed bestand tegen droogte en, in mindere mate, wind. Witte Grenache-wijnen zijn krachtig, hebben een groengele kleur en een middelhoge zuurgraad, waardoor het een ideale variëteit is voor zowel monovarietal-wijnen als voor blends. De aromatische intensiteit is medium en heeft bloemige, kruidachtige en fruitige tonen. Ze hebben een hoog alcoholgehalte en zijn gevoelig voor oxidatie.

Synoniemen: Garnacha Blanca; Grenache Blanc

Grenache gris

Grenache gris is een eigenaardige variëteit, bijna uitgeput, die we vinden in Aragon en Rousillon. De wijn die het produceert is een lichtroze kleur, met koperachtige flitsen. Het aroma van citrusvruchten en de lichte body zorgen voor frisheid. Ideaal om te combineren met tapas.

Synoniemen: Garnacha Roja (Gris) G Garnacha Roja; Garnacha Rose; Grenache Gris; Grenache Rose

Grenache peluda

De Hairy Grenache dankt zijn naam aan de harige bladeren, deze druivensoort is bestand tegen droogte, past zich goed aan droge bodems aan en is minder gevoelig voor ongedierte, het is een mutatie van de Rode Grenache en komt oorspronkelijk uit Catalonië. De wijnen van deze druif hebben een lager alcoholgehalte dan de andere variëteiten van Garanacha. Medium zuurgraad, licht in de mond en aroma's van rood fruit. De chromatische intensiteit is gemiddeld en heeft een snelle oxidatie.

Synoniemen: Garnacha peluda / Lledoner pelut

Garnacha Tintorera of Alicante Bouschet

Alicante Bouschet of Garnacha Tintorera is de enige variëteit waarvan het vruchtvlees donker gekleurd is, wat wijnen met een intense kleur oplevert.Deze druif heeft veel water nodig en diepe bodems met fosformeststoffen. Het verdraagt ​​goed de lage temperaturen van de winter.

De wijnen die het produceert zijn zeer compact, met een gemiddelde zuurgraad, ruw en met een hoog alcoholgehalte, hoewel minder dan Rode Grenache. Met een intens aroma van rood fruit en een zeer geaccentueerde kleur, dat maakt het tot een variëteit die zeer gebruikt wordt voor mengsels. Het is de meest tanninerijke variëteit, waardoor het rijk is aan antioxidanten.

Synoniemen: Alicante Henri Bouschet R Alicante; Alicante Bouchet; Alicante Bouchet; Alicante H. Bouschet/Tintorera; Alicante H Bouschet Tintor; Alikante muis; Tintorera's